Obezitenin Tedavisinde Botoksun Yeri

Son yıllarda fazla kilolu ve obez insan nüfusu giderek artıyor. Dünya genelinde insanların %30’u obez, kadınlarda görülme sıklığı erkeklere göre biraz daha fazla. Obezitenin nedeni ise fast food türü, kalorisi yüksek gıdalar ile beslenme ve hareketsizlik. Dünyada ki bütün ülkeler obezitenin önlenmesi için yoğun programlar hazırlıyor, insanların beslenme ve hareket etme alışkanlıklarını değiştirmek ve motive etmek amaçlı politikalar oluşturuyor.

Obezite sadece görüntüsel bir problem değil, fazla kilolu olmanın getirdiği bir takım sağlık problemleri ile de hastalar karşı karşıya kalabiliyorlar ve bunlar ölümcül olabiliyor. Bu hastalıkların başında diyabet, kalp hastalıkları, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği, eklem problemleri, solunum sistemi hastalıkları ve uyku apneleri gibi ciddi problemler var. İnsanların genel olarak yaşamları boyunca karşılaştıkları sağlık problemlerine bakıldıklarında, genetik faktörleri ayırırsak yaşamları boyunca karşılaştıkları problemlerin tamamına yakını kötü beslenme alışkanlıkları ve fazla kiloları nedeni ile oluyor.

Obezitenin tedavisinde öncelikle, diyet, egzersiz, ilaçlar gibi bazı yöntemler deneniyor fakat bu yöntemler obez insanların ancak %3’ünde faydalı geri kalan bölümünde ise uygun şartlar oluşmuş ise cerrahi işlemler uygulanıyor bu işlemler tüp mide, gastrik bypass gibi sıkça uygulanan işlemler. Eğer deneyimli merkezlerde, uygun ekip ve şartlarla yapılırsa riskler safra kesesi ve fıtık ameliyatları kadardır.

Henüz obezite ameliyatı olmaya uygun olmayan veya fazla kilolu olan hastalarda ise cerrahi dışı uygulanabilen bir yöntem ise mideye botoks uygulamalarıdır. Botoks, botolinyum toksinidir. Enjekte edildiği yerde sinir adale sistemini felç eder, etkisi geçicidir. Dünyada yaygın kullanım alanları, göz etrafı kırışıklıklar, aşırı terlemeler, kronik ağrı tedavisi, çift görme vakaları, Parkinson hastalığındaki el titremelerinin giderilmesi, migren tedavisi, idrar kaçırma tedavisi ve depresyon gibi hastalıklardadır. Obezitenin tedavisindeki uygulama ise birkaç yıldır yaygınlaşmıştır.

Mideye botoks uygulaması midenin çıkış bölgesine, endoskopik olarak 10-15 dakika içerisinde 100 ünite botolinyum toksininin enjeksiyonu ile yapılır. Bu yolla midenin çıkıştaki pompa kısmı yavaş çalışır, mide içerisine dolan gıdaların ince bağırsaklara geçişi yavaşlar böylece tokluk hissinin daha uzun süreli hisseder ve daha az yemek yeriz. Yapılan çalışmalar göstermiştir ki 6 ay arayla iki enjeksiyon yapılan vakaların % 70’inde 1 yıl sonra fazla kilolarının %17’sinin kaybolduğu saptanmıştır. 1,5 yıl içerisinde 3 enjeksiyon yapılan vakalarda ise bu oran %28 olmuştur.

Bazı hastalarda midenin iştah hormonu salgılayan tepe kısmına uygulandığında ise Ghrelin hormonu salgısının azalarak, iştahında azaldığı saptanmıştır. Uygulamanın nadirde olsa mide duvarında dolaşım bozukluğu gibi nadir yan etkileri olsa da kullanımının çok ciddi yan etkileri saptanmamıştır. Uygulamanın etkisi kişiye göre değişebilir. Daha uzun dönemli çalışmalar gerekmesine rağmen, ameliyat olamayan fazla kilolu hastalara uygulanabilir. FDA onaylı mide botoksu uygulaması, tıpkı endoskopi yapar gibi aç olarak gelinen klinikte özel bir endoskopik enjeksiyon iğnesi ile uygulanır, hasta bu süreç içerisinde anestezi uzmanı tarafından bilinçli sedasyon altında uyutulur. Ağrı olmaz, işlemi hasta hatırlamaz.